Denetim Gözetim Sorumlusu: Her iç denetim faaliyetinin denetim standartlarına uygun olarak planlanması, yürütülmesi ve raporlanmasını gözetmek amacıyla İç Denetim Birimi Başkanı tarafından görevlendirilen iç denetçiyi,
İç Denetçi: Bu Yönerge ve ilgili mevzuat çerçevesinde iç denetim faaliyetlerini gerçekleştirmekle sorumlu, her düzeyde sertifika sahibi iç denetçileri,
İç Denetim: Kamu idaresinin çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik yapmak amacıyla yapılan bağımsız, nesnel güvence sağlama ve danışmanlık faaliyetini,
ç) İç Denetim Birimi: İç denetçiler ile ihtiyaca göre görevlendirilen diğer personelden oluşan organizasyonu,
İç Denetim Birimi Başkanı: Üst Yönetici tarafından görevlendirilen İç Denetçiyi,
Kanun: 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununu,
Kurul: İç Denetim Koordinasyon Kurulunu,
Kurum: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesini,
Üst Yönetici: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörünü, ı) Yönerge: Bu Yönergeyi,
Yönetmelik : İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği, İfade eder.
(2) İç denetim; faaliyet veya birimlerin risk düzeyi esas alınarak sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla ve iç denetim standartlarına uygun olarak yapılır.
(2) İç denetim birimi idari yönden doğrudan üst yöneticiye bağlı olarak faaliyetlerini yürütür. İç denetçiler üst yönetici dışındaki makam veya mercilerle ilişkilendirilemez. İç denetçiler görevlerini üst yöneticiye karşı sorumlu olarak yürütürler.
İç denetim birimini, mevzuata, iç denetim standartlarına ve Kurulun diğer düzenlemelerine uygun olarak yönetmek.
İç denetçilerin de katılımıyla iç denetim yönergesi, iç denetim planı ve iç denetim programını hazırlamak ve üst yöneticinin onayına sunmak.
İç denetçilerin program kapsamında ve program dışı görevlendirmelerini yapmak.
ç) İç denetçilerin, iç denetim plan ve programlarına uygun olarak faaliyet yürütmelerini sağlamak ve bu yönde gerekli tedbirleri almak.
İç denetim raporlarını, Kurul tarafından belirlenen düzenlemelere uygunluğu açısından kontrol etmek.
Denetim sonuçlarını izlemek, denetlenen birim yöneticisi ile mutabık kalınan hususların yerine getirilip getirilmediğini takip etmek.
Yıllık iç denetim faaliyet raporunu, iç kontrol sistemine ilişkin genel değerlendirmeyi de kapsayacak şekilde hazırlamak.
Kurulun düzenlemeleriyle uyumlu olarak, iç denetim faaliyetinin kalitesini gözetmek ve bu amaçla kalite güvence ve geliştirme programını oluşturmak, iç denetçilerin performansını takip etmek.
ğ) Dış değerlendirme sonuçlarına ilişkin düzeltici ve iyileştirici önlemleri almak.
İç denetçilerin, meslek içi eğitim programına uygun bir şekilde, bilgi ve becerilerini düzenli olarak artırmalarını sağlamak.
ı) Gerekli görülmesi durumunda, iç denetim faaliyetlerine yönelik olarak başka bir iç denetçiden veya konunun uzmanından görüş veya yardım alınmasını sağlamak.
İç denetçilerin görevlerini yaparken bağımsızlık veya tarafsızlığının tehlikeye girdiği veya ihlal edildiği durumlarda gerekli tedbirleri almak ve üst yöneticiyi bilgilendirmek.
İdari ve/veya cezai yönden suç teşkil eden, soruşturma veya ön inceleme yapılmasını gerektiren durumlara ilişkin iç denetçilerin tespitlerini üst yöneticiye bildirmek.
İç denetime ilişkin mevzuatın ve Kurul kararlarının uygulanmasında ortaya çıkan tereddütleri ve sorunları Kurulun bilgisine sunmak.
Mevzuatla verilen diğer görevler ile iç denetim faaliyetleriyle ilgili olarak üst yönetici tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
Nesnel risk analizlerine dayanarak Kurumun yönetim ve kontrol yapılarını değerlendirmek.
Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak.
Harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak.
ç) Kurumun harcamalarının, malî işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu denetlemek ve değerlendirmek.
Malî yönetim ve kontrol süreçlerinin sistem denetimini yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak.
Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde bulunmak ve bunları takip etmek.
Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastlanıldığında, konuya ilişkin tespitlerini İç Denetim Birimi Başkanı kanalıyla üst yöneticiye bildirmek.
Kurumun ilgili birimleri tarafından üretilen bilgi ve raporların doğruluğunu denetlemek
ğ) Üst yönetici tarafından gerekli görülen hallerde performans göstergelerini belirlemede yardımcı olmak, belirlenen performans göstergelerinin uygulanabilirliğini değerlendirmek.
Suç teşkil eden durumlara ilişkin tespitlerini iç denetim birimi başkanı kanalıyla üst yöneticiye bildirmek.
Denetim konusuyla ilgili elektronik ortamdakiler dahil her türlü bilgi, belge ve dokümanlar ile nakit, kıymetli evrak ve diğer varlıkların ibrazını talep etmek.
Denetlenen birim çalışanlarından iç denetim faaliyetlerinin gereği olarak yardım almak, yazılı ve sözlü bilgi istemek.
Denetim faaliyetinin gerektirdiği konularda uzman yardımı almak veya görüşünden yararlanmak.
ç) Denetim faaliyetinin gerektirdiği araç, gereç ve diğer imkânlardan yararlanmak.
Denetimi engelleyici tutum, davranış ve hareketlerde bulunanları iç denetim birimi başkanı kanalıyla üst yöneticiye bildirmek.
Mevzuata, iç denetim yönergesine, iç denetim standartlarına ve etik kurallara uygun hareket etmek,
Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmek,
Yetki ve ehliyetini aşan durumlarda, iç denetim birimi başkanını haberdar etmek,
ç) Verilen görevin tarafsız ve bağımsız olarak yapılmasına engel olan durumların bulunması halinde, durumu iç denetin birimi başkanına bildirmek,
Denetim raporlarında kanıtlara dayanmak ve değerlendirmelerinde tarafsız olmak,
Denetim esnasında elde ettiği bilgilerin gizliliğini korumak.
(2) İç denetçiler, idari görevlere atanmalarında ve iç denetçiliğe dönmelerinde kurul tarafından belirlenen meslek ahlak kurallarına ve kamu iç denetim standartlarına uygun davranır.
(2) İdari görevlerin mahiyeti ve kapsamı ile personelin görev, yetki ve sorumlulukları iç denetim birimi başkanı tarafından yazılı olarak belirlenir.
İç denetim faaliyetinin kapsamına, denetim uygulamalarına müdahale edilemez ve iç denetçilerin görüşlerini değiştirmeleri istenemez. İç denetçilerin görevlerini bağımsız ve hiç bir etki altında kalmadan yapmaları üst yöneticinin sorumluluğundadır.
İç denetimin bağımsızlığı, kalite güvence ve geliştirme programı kapsamında Kurul tarafından düzenli olarak değerlendirilir.
İç denetçiler çalışmalarında; denetimin kalitesinden ödün vermeden, başkalarının düşünce ve telkinlerinden etkilenmeden kanaat oluşturur.
İç denetim birimi başkanı iç denetçilerin görevlendirilmesinde, tarafsızlıklarını zedeleyebilecek hususları dikkate alır.
İç denetçiler, faaliyetlerini sürdürürken bağımsızlık ve tarafsızlıklarını zedeleyebilecek bir durumla karşılaşmaları halinde iç denetim birimi başkanına yazılı olarak başvurur.
İç denetçiler, daha önceden görev yaptıkları idari birimlerde bir yıl geçmeden iç denetim yapamazlar.
(2) İç denetçiler, hiçbir şekilde istekleri dışında başka bir göreve atanamaz; rızaları olmadan vekâleten, tedviren veya geçici olarak başka bir görevde görevlendirilemez.
alır.
İç denetçilerin görevlerini bağımsız bir şekilde yerine getirmeleri için gereken tüm önlemleri
İç denetçilere, Kurumun faaliyetlerini olumsuz etkileyebilecek risklerin belirlenmesi çalışmalarında gerekli imkânı sağlar.
İç denetim kapsamına giren konularda, iç denetçilere gerekli bilgi ve belgelerin sağlanması amacıyla, birimler arasında etkili iletişim kurulmasını sağlar.
ç) İç denetim raporlarında düzeltilmesi ve iyileştirilmesi önerilen konuları değerlendirir ve gerekli önlemleri alır.
İç kontrol sisteminin değerlendirilmesi sürecine yönelik olarak gerçekleştirilen iç denetim faaliyetleri sonrası elde edilen bilgiler ve tavsiyeler doğrultusunda, sistemin aksayan yönlerinin giderilmesine ve kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasına yönelik tedbirleri alır.
İç denetçilerin mesleki yeterliliğinin geliştirilmesi için gerekli tedbirleri alır.
İç denetim raporları ile bunlar üzerinde yapılan işlemleri Kurula gönderir.
İç denetim faaliyetinin kalitesini gözetir ve dış değerlendirme sonuçlarına ilişkin düzeltici önlemlerin alınmasını sağlar.
ğ) İç denetim kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli şekilde kullanılmasını sağlar.
Birimin bütçesine ilişkin işlemlerin yerine getirilmesi ve personelin ihtiyacı olan mesleki araç, gereç ve malzemenin temin edilmesine ilişkin tedbirleri alır.
(2) İç denetim birim başkanının yokluğu (izin, hastalık vb.) halinde, üst yönetici tarafından görevlendirilen bir iç denetçi, iç denetim birim başkanlığı görevine vekâlet eder.
) Risk değerlendirmesi ile ilgili olarak Kurulca belirlenen esas ve usullere uyulur.
Yönetim tarafından tanımlanan riskler, iç denetim birimince kapsamlı bir risk analizine tabi tutulur. Bu analiz sonucunda riskler, oran ve önem dereceleri belirlenerek sıralanır. İç denetim birimince; Kurumun hedefleri, faaliyetleri ve varlıklarını etkileyebilecek önemli risklere ilişkin olarak yapılan analiz sonucunda, en yüksek risk içeren alan ve konulardan başlanarak iç denetim planı ve uygulamaya ilişkin programlar hazırlanır.
Yeni birim ve faaliyetler, yeniden yapılandırma projeleri, örgüt yapısı ve insan kaynaklarındaki önemli değişiklikler yüksek risk içerebileceğinden, denetim programına öncelikle alınır.
Plan ve programların hazırlanmasında; üst yöneticinin riskli gördüğü ve öncelik verilmesini istediği hususlar da dikkate alınır.
Denetim sonuçlarına göre mevcut riskler yılsonlarında yeniden gözden geçirilir.
Denetim rehberi yol gösterici olmakla birlikte, iç denetçilerin denetim yeteneklerini sınırlamaz ve iç denetim uygulamalarının geliştirilmesine engel teşkil etmez.
İç denetim birimi, denetim rehberinin; iç denetim faaliyetlerinin planlanması, programlanması, gerçekleştirilmesi ve yürütülmesi bakımından etkin ve yeterli olup olmadığını yılda bir defa inceler ve değerlendirir. Bu sayede rehberin güncelleştirilmesi ve geliştirilmesi sağlanır.
İç denetim planı öncesinde, Kurumun denetlenebilecek alanlarının tamamını ifade eden bir denetim evreni oluşturulur. Denetim evreni kapsamına Kurumun tüm birimlerinin işlem, faaliyet ve süreçleri dahil edilir. Denetim evreninin hazırlanmasında süreç bazlı yaklaşım esas alınır ve yapılan risk analizi sonucunda yüksek ve orta riskli olarak belirlenen denetim alanlarının tamamı bir plan dönemine dahil edilir.
İç denetim planı, Kurumda görevli bütün iç denetçilerin katılımıyla hazırlanarak üst yöneticinin onayına sunulur.
Planın hazırlanma zamanı ve uygulanması ile ilgili diğer hususlarda Kurulun düzenlemeleri esas alınır.
(2) Programın hazırlanma zamanı ve uygulanması ile ilgili diğer hususlarda Kurulun düzenlemeleri esas alınır.
(2)- İç Denetim Birimi Başkanı; Programda yer alan her bir denetim görevini, başlama tarihinden en geç bir hafta önce iç denetçilere yazılı olarak bildirir. Görevlendirme yazısında; denetimin adı, denetimin türü, planlanan denetim süresi ve gerekli görülen diğer hususlara yer verilir.
Denetimin gözetimi sorumlusu olarak görevlendirilenler, başka bir iç denetim faaliyetinde de görevlendirilebilir.
Denetimin gözetimi sorumluluğu;
Çalışma planının yeterli risk analizine dayandırılıp dayandırılmadığı,
Görev iş programında belirlenen denetim testlerinin denetim amaçlarının gerçekleştirilmesi için yeterli olup olmadığı,
Görev iş programında yer alan testlerin uygulanıp uygulanmadığı ve denetim sonuçlarına dayanak teşkil eden bilgilerin kayıtlı hale getirilip getirilmediği,
ç) Denetim sonucunda varılan kanaatleri destekleyecek kanıtların yeterli olup olmadığı ve ilave inceleme yapılmasına gerek olup olmadığı,
Raporda uygulanabilir önerilere ve eylem planlarına yer verilip verilmediği, hususlarında değerlendirme yapmak ve ilgili iç denetçiden gerekli düzeltmeleri istemek görev ve yetkilerini,
Kapsar.
MADDE 25- (1) İç Denetim Birimi Başkanı; programda yer alan her bir denetimi, en geç onay tarihinden sonraki 30 gün içerisinde denetlenecek birime/birimlere yazılı olarak bildirir. Denetim bildirim yazısında; denetimin dayanağını teşkil eden onay, denetim programının yılı, denetimin amaç ve kapsamı, denetimin türü, denetimin başlangıç ve bitiş tarihi ile gerekli görülen diğer hususlara yer verilir.
(2) Nakit ve diğer kıymetli evrakın sayımını gerektiren hallerde bilgi verilmesi ve denetim bildirimi yapılması zorunlu değildir.
(2) İç denetçi, bu görüşmelerin sonuçlarını da dikkate alarak çalışma planını hazırladıktan sonra denetime başlar ve denetimler bu çalışma planına göre yürütülür.
Bulgu ve önerilerin önem ve düzeyi konusunda iç denetim birimi ile denetlenen birimin yöneticisi aynı görüşteyse, makul bir sürede önlem alınmasında anlaşılır.
Bulgu ve önerilerin önem ve düzeyi konusunda iç denetim birimi ile denetlenen birimin yöneticisi arasında anlaşmazlık varsa, bu duruma ilişkin değerlendirmeler rapora dahil edilir.
Denetimde tespit edilen riskler, risklerin olası etkileri, risklerin ortadan kaldırılmasına veya en aza indirilmesine yönelik öneriler, denetlenen birimin görüşleri ve uzlaşılamayan hususlar ile denetim sonuçlarına ilişkin genel değerlendirmeyi içeren denetim raporu hazırlanır.
Raporda yer alan yüksek riskli bulgular ve kritik diğer konular raporun yönetici özetinde yer alır ve denetim raporunun hangi birimlere gönderilmesi gerektiği hususu (dağıtım listesi) belirlenir.
Raporlar üst yönetici tarafından değerlendirildikten sonra gereği için denetim raporunda belirtilen birimlere ve strateji geliştirme birimine verilir.
İdari birimlerce rapor üzerine yapılan işlemler veya işlem yapılmama gerekçeleri, denetim ekibine bildirilmek üzere iç denetim birimine gönderilir.
Kamu İç Denetim Rehberine uygun olarak denetim ve danışmanlık faaliyetleri sonucunda hazırlanan raporlar ile bu raporlardaki bulgu ve önerilere ilişkin olarak denetlenen birimler tarafından
alınan aksiyonlar söz konusu raporlardaki bulgulara ilişkin izleme sonuçlarının kesinleştiği tarihten itibaren en geç 2 ay içerisinde üst yönetici tarafından Kurula gönderilir.”
Denetim raporunda belirtilen önlemlerin alınıp alınmadığı iç denetim birimi tarafından izlenir.
) Raporlar, yetkisiz kişilerin erişimini engellemek için gizlilik içinde muhafaza edilir.
(2) Kurumun yönetim ve kontrol sisteminin genel değerlendirmesi, önemli riskler, yönetim ve kontrol sorunları ve bunlara ilişkin önerilere de faaliyet raporunda yer verilir. Birim faaliyet raporu, Şubat ayı sonuna kadar Kurula gönderilir.
(2) Danışmanlık faaliyetleri kamu iç denetim rehberinde belirtilen usul ve esaslara göre yürütülür.
(2) Konusu suç teşkil eden fiillere ilişkin raporların yetkili mercilere sunulmasıyla ilgili olarak mevzuatta öngörülen özel hükümler saklıdır.
İç denetim birimleri, gerektiğinde mesleki kuruluşlar, üniversiteler ve bilimsel alanda etkinlikte bulunan diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle, yılda en az bir defa
kurs, seminer ve benzeri etkinliklerde bulunurlar. Meslek içi eğitim etkinliklerine iç denetim plan ve programında yer verilir.
) Meslek içi eğitim programları en az bir ay önce iç denetçilere duyurulur.
İç denetçi olarak göreve başlayanlara, bir haftadan az olmamak üzere intibak eğitimi verilir.
A-1 ve A-2 sertifika düzeyindeki iç denetçiler; uygunluk denetimi, mali denetim ve sistem denetimi yaparlar.
A-3 ve A-4 sertifika düzeyindeki iç denetçiler ilave olarak, performans denetimi ve denetimin gözetimi faaliyeti yürütürler.
Bilgi teknolojileri denetimi, bu konuda özel uzmanlığı olan veya bu alanda yeterli eğitim alan iç denetçiler tarafından gerçekleştirilir.
Denetimin sonuçlarına ilişkin olarak yürütülecek izleme denetimleri, söz konusu denetim türünün tabi olduğu sertifika düzeylerine sahip iç denetçiler tarafından yerine getirilir.
) Ekip halindeki görevlendirmelerde, sertifika derecesi yüksek olan iç denetçi esas alınır.
Danışmanlık faaliyeti, Yönetmeliğin 30 uncu maddesine göre A-2 sertifika düzeyine yükselmiş iç denetçiler ile A-3 ve A-4 sertifika düzeyindeki iç denetçiler tarafından yürütülür.
Yeterli sertifika düzeyine sahip iç denetçi bulunmaması halinde, denetimin gözetimi faaliyeti, iç denetim birimi başkanı veya Yönetmeliğin 30 uncu maddesine göre A-2 sertifikası düzeyine yükselmiş iç denetçiler tarafından da yapılabilir.
konuları ile ilgili sağlıklı veri ve kanıt toplama, inceleyip değerlendirme ve raporlama yeteneğini ifade eder. İç denetçiler görevlerini ifa ederken, sağduyulu ve yetkin bir iç denetçiden beklenen dikkat ve özeni gösterir.
İç denetçiler bilgi teknolojisi riskleri, kontrolleri ve mevcut bilgisayar destekli denetim teknikleri ile ilgili bilgiye sahip olmalıdır.
Üst yönetici, iç denetçilerin mesleki yönden gelişmesi, yenilikleri izlemesi ve çalışma isteğini artırmak için gerekli tedbirleri alır.
(2) Üç yıldan daha uzun süre iç denetim birimi başkanlığı yapmış iç denetçi, başkanlık görevinden sonra, iç denetim biriminde en kıdemli sayılır. İç denetim biriminde birden fazla başkanlık yapmış iç denetçi bulunması halinde, daha uzun süre başkanlık yapan idaresinde daha kıdemli sayılır.
) Kalite güvence ve geliştirme programı çerçevesinde;
İç denetim faaliyetlerinin ilgili mevzuat, kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak kurallarına uygunluğu,
İç denetim faaliyetlerinin kurumsal gelişim ve iyileşmeleri destekleme düzeyi,
İç denetçilerin en iyi iç denetim uygulamalarından istifade edip etmedikleri,
ç) Faaliyetlerin yürütülmesinde gösterilen mesleki özen ve dikkat ile iç denetçilerin mesleki gelişim düzeyleri
Gözden geçirilir ve değerlendirilir.
) Kalite güvence ve geliştirme faaliyetleri;
Kurum içi izleme faaliyetleri çerçevesinde gerçekleştirilen sürekli iç değerlendirmeler,
Yıllık iç denetim faaliyet raporuna eklenen yıllık iç değerlendirmeler,
Kurul tarafından beş yılda bir yapılması sağlanan dış değerlendirmelerden oluşur.
Kalite güvence ve geliştirme programları çerçevesinde yapılan değerlendirme sonuçları üst yöneticiye sunulur ve yıllık iç denetim faaliyet raporunda yayımlanır.
İç denetimin etkinliğinin artırılması amacıyla, denetim faaliyetleri, denetlenen birimlerde yaptırılacak anketlerle değerlendirilebilir.
(2) İç denetim sisteminin fonksiyonel bağımsızlığının sürdürülmesi, bilgi paylaşımı, görüş ayrılıklarının çözümlenmesi, iyi uygulama örneklerinin yaygınlaştırılması ve Kurul Kararlarının uygulanmasının izlenmesi gibi konularda Kurulla işbirliği sağlanır.
İç denetçiler ve Sayıştay arasındaki ilişkiler aşağıdaki çerçevede yürütülür:
Sayıştay ile iç denetim birimi arasındaki iletişim ve koordinasyon iç denetim birimi başkanı tarafından sağlanır.
İçeriklerinin hassas olma ihtimali nedeniyle, iç denetim biriminin çalışma kâğıtları ancak Sayıştay Başkanı tarafından talep edildiği takdirde Sayıştay’a verilir.
İç denetim birimi tarafından hazırlanarak üst yöneticiye sunulan raporların sorumluluğu üst yöneticiye aittir. Sayıştay tarafından bu tür raporlara erişim talep edildiğinde bu talep doğrudan üst yöneticiye yönlendirilir.
İç denetim birimi başkanı, Kurul tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde, teftiş, soruşturma ve benzer faaliyetleri yürüten diğer teftiş ve denetim birimleri ile gereken işbirliğini sağlar.
Gelen ve giden yazılar, Evrak Kayıt Defterine işlenir. Evrak takibinin, bilgisayar ortamında yapılması da mümkündür.
İç denetçiler, yaptıkları yazışmalarda, yazılarına verecekleri sayının önüne sertifika numaralarını yazarlar.
onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.
bu içerik toplamda 69 kez görüntülenmiştir